Lockdown związany z epidemią koronawirusa sprawił, że Polacy docenili korzyści z posiadania choćby niewielkiego skrawka ziemi, na którym można odetchnąć i zrelaksować się w otoczeniu zieleni. Pierwsze wiosenne promienie słoneczne sprawiły, że szukamy miejsc tego rodzaju, a zatem nie powinno dziwić, że działki rekreacyjne cieszą się ogromnym zainteresowaniem. Zobaczmy, czy zakup działki rekreacyjnej to dobry pomysł i jak wygląda jej zakup krok po kroku.
Działka rekreacyjna – co to jest?
Działka rekreacyjna to nazwa stosowana potocznie, która nie ma odpowiednika w przepisach prawa. Można jednak powiedzieć, że działka rekreacyjna to działka leżąca na terenie Rodzinnych Ogródków Działkowych (ROD) lub działka, która w Miejscowym Planie Zagospodarowania Przestrzennego jest oznaczona US – tereny sportu i rekreacji, a w ewidencji gruntów i budynków jako Bz – tereny rekreacyjno-wypoczynkowe.
Działka rekreacyjna położona na terenie ogródków działkowych leży na gruncie należącym do Skarbu Państw, samorządu terytorialnego lub stowarzyszeń, a działkowcy nie są ich właścicielami, a jedynie dzierżawcami, którzy mają wiele ograniczeń związanych z ich użytkowaniem. Szczegółowy regulamin użytkowania działek jest zależny od właściciela i zarządcy terenu, na którym leży działka, a jego zapisy dotyczą m.in. rodzaju możliwej zabudowy, ogrodzeń czy regulacje związane z wycinaniem, paleniem i rodzajem stosowanych upraw (nie można np. uprawiać jedynie jednego gatunku roślin czy stawiać uli).
Zdecydowanie większe możliwości zagospodarowania działki rekreacyjnej mamy, gdy jest to działka rekreacyjna położona poza terenem ogródków działkowych. Główne ograniczenia dotyczące sposobu zagospodarowania działki rekreacyjnej wynikają wówczas z zapisów Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego, który precyzyjnie określa przede wszystkim możliwości jej zabudowy. Co ważne, działka rekreacyjna z zasady nie może być stale zamieszkiwana, nie można na niej prowadzić działalności gospodarczej ani zarobkowej.
Zakup działki rekreacyjnej
Zakup działki rekreacyjnej położonej poza terenem ogródków działkowych nie różni się niczym od zakupu działki budowlanej. Po podjęciu decyzji o zakupie działki rekreacyjnej i udanych negocjacjach z jej dotychczasowym właścicielem musimy udać się do notariusza, który przygotuje dla nas akt notarialny czyli umowę sprzedaży przenoszącą własność.
Nieco inaczej przedstawia się sytuacja, gdy chcemy kupić działkę rekreacyjną na terenie ogródków działkowych. Przede wszystkim należy pamiętać, że nie nabywamy prawa własności do działki, a jedynie prawo do jej dzierżawy. Możemy to zrobić albo bezpośrednio w zarządzie ROD, albo od innego działkowca. Przy dzierżawie działki rekreacyjnej od zarządu ROD wystarczy podpisanie umowy dzierżawy oraz wniesienie opłaty wpisowej. Jeśli prawo dzierżawy działki chcemy nabyć od innego działkowca, to potrzebna będzie umowa przeniesienia prawa dzierżawy w formie aktu notarialnego, ale zanim udamy się do notariusza zarząd ROD musi wyrazić zgodę na przeniesienie praw do działki. Prawo do działki rekreacyjnej w ROD możemy nabyć również jako osoby bliskie działkowcowi (w pierwszej kolejności małżonek, a potem dzieci, wnuki itd.), a mamy na to czas w ciągu 6 miesięcy od śmierci działkowca. Działka rekreacyjna leżąca na terenie ROD nie podlega bowiem dziedziczeniu, ale składając odpowiednie oświadczenie, jako osoby bliskie działowcowi, możemy uzyskać prawo dzierżawy działki po jego śmierci.
Działka rekreacyjna objęta MPZP a ogródki działkowe – podobieństwa i różnice
Jak widzisz pod pojęciem kupno działki rekreacyjnej w ramach ROD wprowadza znaczące ograniczenia w sposobie jej użytkowania, gdyż de facto nie jest to kupno działki, a jedynie jej dzierżawa. Wiążą się z nią również coroczne opłaty, tzw. opłaty ogrodowe, których wysokość zależy od wielkości działki i od kosztów związanych z zarządzaniem ogródkami działkowymi i ich utrzymaniem.
W przypadku działki rekreacyjnej poza terenem ROD, prawa właściciela wynikają z prawa własności do działki, a główne ograniczenia w sposobie zagospodarowania wynikają z zapisów MPZP. Właściciel działki rekreacyjnej płaci podatek od nieruchomości, a jego prawo własności podlega dziedziczeniu.
Co można wybudować na działce rekreacyjnej?
Osoby kupujące działki rekreacyjne bardzo często zadają pytanie, co można wybudować na takiej działce. Dokładne wytyczne można znaleźć w MPZP lub w regulaminie ROD, ale co do zasady na działce rekreacyjnej można budować budynki, których budowa nie wymaga uzyskania pozwolenia na budowę. W praktyce oznacza to, że mogą to być budynki o powierzchni do 35m2 przeznaczone do okresowego wypoczynku oraz altany wolnostojące o powierzchni do 35m2. Od września 2020r. budowa budynków przeznaczonych do okresowego zamieszkania wymaga jednak zgłoszenia do starostwa powiatowego lub odpowiedniego wydziały urzędu miasta i gminy.
Bez przeszkód można zatem wybudować niewielki domek letniskowy, w którym będziemy mogli zatrzymać się na wypoczynek weekendowy lub krótki urlop, ale nie możemy zapomnieć o tym, by przed budową dokonać jego zgłoszenia. Brak zgłoszenia oznacza samowolę budowlaną i może skutkować postępowaniem wszczętym przez inspektora nadzoru budowlanego. Postępowanie to skutkuje wstrzymaniem robót oraz zmierza do legalizacji samowoli, ale wiąże się z opłatą legalizacyjną, która wynosi 5000zł. Warto zatem zadbać o wypełnienie formalności, a zaoszczędzone 5000zł przeznaczyć na inne cele.
Ile kosztuje działka rekreacyjna?
Na koniec kilka słów na temat cen działek rekreacyjnych. Podobnie jak w przypadku innych nieruchomości, cena działki zależy przede wszystkim od jej lokalizacji. Im bardziej atrakcyjny turystycznie region, tym wyższa będzie cena działki. Najwięcej kosztują działki rekreacyjne nad jeziorami, w górach, nad morzem, a najmniej na terenach mniej popularnych, co nie znaczy, że mniej atrakcyjnych. Wpływ na cenę działek ma również rynek i widać wyraźnie, że zeszłoroczny lockdown spowodował, że ogródki działkowe położone na terenach miast zyskały na atrakcyjności i pojawiło się tak dużo chętnych na zakup działek, że ich ceny poszły mocno w górę.
Różnice w cenie działek są znaczne i zależą nie tylko od lokalizacji i wielkości działki, ale również jej zagospodarowania. Działki na terenie ROD w Warszawie można nabyć już za 35-40 tys. złotych, choć znajdą się i takie w cenie ok. 70-80 tys. złotych, a nawet więcej. Podobnie kosztuje działka rekreacyjna położona w innych dużych miastach Polski, choć można znaleźć też oferty w niższej cenie, szczególnie jeśli domek na działce wymaga większych nakładów finansowych.
Nieco trudniej jest odpowiedzieć na pytanie ile kosztuje działka rekreacyjna położona poza ROD, bo tutaj różnice są znacznie większe w zależności od lokalizacji. Różne są również ich rozmiary, gdyż działki rekreacyjne poza terenem ROD nie mają ograniczeń co do wielkości działki. W związku z tym można znaleźć działki rekreacyjne na Kaszubach w cenie ok. 45zł/m2, a można znaleźć również działki rekreacyjne w pobliżu Zakopanego, w cenie 270zł/m2. Różnice są zatem ogromne i nie można jednoznacznie powiedzieć, jaki budżet musisz mieć, by kupić działkę rekreacyjną.
Pomocne materiały: