Podatek katastralny od lat wzbudza wiele emocji, a kolejne rządy zapowiadają możliwość jego wprowadzenia, ale żaden jeszcze nie wprowadził swoich zapowiedzi w czyn. Mimo braku podatku katastralnego istnieje jednak w Polsce kataster nieruchomości. Zobaczmy zatem, czym jest i jakie informacje można w nim znaleźć.
Kataster nieruchomości – co to jest?
Kataster nieruchomości po raz pierwszy w przepisach prawa polskiego pojawia się w 1947r., gdy określono go jako oparty na mapie spis gruntów i budynków, stanowiących odrębny przedmiot własności. Osiem lat później kataster nieruchomości zyskał miano ewidencji gruntów i budynków, ale mimo tego pojęcie kataster nieruchomości pojawia się w późniejszym prawodawstwie wielokrotnie i jest tożsame z ewidencją gruntów i budynków.
Można więc powiedzieć, że kataster nieruchomości czyli ewidencja gruntów i budynków to: „system informacyjny zapewniający gromadzenie, aktualizację oraz udostępnianie, w sposób jednolity dla kraju, informacji o gruntach, budynkach i lokalach, ich właścicielach oraz o innych podmiotach władających lub gospodarujących tymi gruntami, budynkami lub lokalami”. (zgodnie z ustawą z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne Art. 2 pkt. 8).
Co znajduje się w katastrze nieruchomości?
Rozszerzając definicję przytoczoną powyżej możemy powiedzieć, że kataster zawiera dane na temat numerów ksiąg wieczystych, położenia, granic, powierzchni, klasy gruntów, położenia, przeznaczenia i funkcji użytkowych budynków, ich danych technicznych, położenia, funkcji i powierzchni lokali. Znajdziemy w nim również informacje na temat właścicieli nieruchomości, łącznie z ich adresem siedziby lub stałego pobytu. Są to zatem informacje znacznie szersze niż te dostępne w księdze wieczystej, której przeglądanie pozwala poznać jedynie personalia właściciela oraz wielkość jego udziału, bez informacji na temat adresu, pod którym można go znaleźć.
Dane z katastru nieruchomości – kiedy są potrzebne i jak je uzyskać?
Dane z katastru nieruchomości są niezbędne podczas różnych czynności powiązanych ze zmianą własności nieruchomości, jej podziałem, zakupem, pozwoleniem na budowę itp. Wypis i wyrys z ewidencji gruntów i budynków jest również podstawą do wpisu w księdze wieczystej oraz może być niezbędny podczas wielu innych czynności prawnych.
Kataster nieruchomości jest prowadzony przez starostwo powiatowe i to właśnie tam należy się udać, gdy chcesz złożyć wniosek o wypis i wyrys z ewidencji gruntów i budynków. Dane katastru nieruchomości nie są jednak dostępne dla wszystkich, gdyż zawierają dane wrażliwe. Z tego powodu ich pełnej treści nie można przeglądać przez Internet, jak to ma miejsce w przypadku ksiąg wieczystych. Dostęp do ich treści mają jedynie właściciele gruntu i budynku oraz osoby, które mają do tego prawo zgodnie z ustawą. Należą od nich wyłącznie:
- organy administracji publicznej,
- podmioty realizujące zadanie publiczne powierzone przez administrację,
- operatorzy sieci.
Wyżej wymienione osoby mogą otrzymać wypis i wyrys z katastru nieruchomości po złożeniu i opłaceniu stosownego wniosku. Wniosek można złożyć w wersji papierowej lub elektronicznej oraz należy go opłacić (koszt ok. 150zł). Po złożeniu wniosku należy czekać na informację o terminie przygotowania dokumentów do odbioru. Termin otrzymania wypisu i wyrysu zależy od starostwa, ale średnio można przyjąć, że wynosi on 2-7 dni roboczych.
Kataster a wartość katastralna nieruchomości
Jak już wcześniej wspomnieliśmy w Polsce nie wprowadzono jeszcze podatku katastralnego, ale patrząc na inne kraje można przypuszczać, że decyzja o jego wprowadzeniu jest tylko kwestią czasu. W związku z powyższym można przypuszczać, że to właśnie kataster nieruchomości czyli dane z ewidencji gruntów i budynków będą podstawą do wyznaczenia wartości katastralnej. Nadal jednak wiele pytań związanych z ewentualnym podatkiem katastralnym pozostaje niejasnych, ale brak ram czasowych jego wprowadzenia pozwala właścicielom nieruchomości spać spokojnie.
Pomocne materiały:
