W obrocie nieruchomościami możesz spotkać bardzo wiele różnych dokumentów, które są podstawą nabycia nieruchomości. Jest wśród nich akt własności ziemi (AWZ), który dotyczy gruntów wchodzących w skład gospodarstw rolnych. Zobacz, co powinieneś o nim wiedzieć.
Akt własności ziemi – co to za dokument?
Akt własności ziemi to dokument wydawany na podstawie ustawy o uregulowaniu własności gospodarstw rolnych, która weszła w życie 4 listopada 1971r. Na jej podstawie gospodarstwa rolne będące w samoistnym posiadaniu rolników stały się na mocy prawa ich własnością. Potwierdzeniem tego faktu był akt własności ziemi wydawany przez prezydium rady powiatowej. Urząd ten już nie istnieje, a akt własności ziemi był wydawany do 1982 roku. Po tym czasie tę samą funkcję spełniało orzeczenie sądu.
Akt własności ziemi jest podstawą do założenia księgi wieczystej dla nieruchomości, ale mimo upływu lat nadal nie wszyscy rolnicy zdecydowali się na ich założenie. Z tego powodu AWZziemi nadal pozostaje dokumentem, który możesz spotkać interesując się zakupem ziemi wchodzącej w skład gospodarstwa rolnego.
Zgodnie z aktualnym stanem prawnym akt własności ziemi może być dokumentem będącym podstawą założenia księgi wieczystej i nie ma regulacji prawnych, które mogłyby ten dokument unieważnić. Można zatem powiedzieć, ze jest to najmocniejszy tytuł własności nieruchomości.
Akt własności ziemi – jakie problemy mogą się z nim wiązać?
Akt własności ziemi wystawiony na jedną osobę nie oznacza, że jest ona jedynym właścicielem nieruchomości, której on dotyczy. Może się bowiem zdarzyć, że AWZ był wydany na jednego z małżonków, ale jeśli w dniu wejścia w życie ustawy była ona w związku małżeńskim z ustawową wspólnotą małżeńską, to nieruchomość stanowi majątek wspólny. Oznacza to więc, że do rozporządzania nią, a więc m.in. do podpisania umowy, na podstawie której nastąpi przeniesienie własności, potrzebni są oboje małżonkowie.
W nielicznych sytuacjach AWZ może być zdublowany, co może być podstawą sporu o prawo własności. Aby uniknąć kłopotów tego rodzaju, warto przed rozpoczęciem jakichkolwiek czynności prawnych związanych ze sprzedażą nieruchomości, dla której jedynym dokumentem jest AWZ, zadbać o założenie księgi wieczystej.
Zniszczony lub zgubiony akt własności ziemi – co robić?
Napisaliśmy wyżej, że AWZ jest najmocniejszym tytułem prawnym do nieruchomości, ale niestety bywa również jedynym dokumentem potwierdzającym prawo własności. Gdy dla nieruchomości prowadzona jest księga wieczysta, to odpis AWZ można znaleźć w aktach księgi wieczystej. W sytuacji, gdy nieruchomość nie ma założonej księgi wieczystej, a AWZ uległ zniszczeniu lub zagubieniu można go poszukiwać w archiwum państwowym. Jeśli poszukiwania nie przyniosą rezultatów i AWZ nie zostanie znaleziony, to jedynym sposobem na potwierdzenie własności nieruchomości może być przeprowadzenie procedury zasiedzenia.
Pomocne materiały:
