W ostatnich latach wielokrotnie można było usłyszeć informacje mówiące o zniesieniu obowiązku meldunkowego. Nie są one jednak prawdziwe, bo zgodnie z obowiązującymi przepisami obowiązek meldunkowy w Polsce nadal obowiązuje. Sprawdźmy, na czym on polega, kto jest nim objęty i czy za niedopełnienie obowiązku meldunkowego grożą jakieś kary.
Obowiązek meldunkowy – co to jest?
Obowiązek meldunkowy wywodzi się z czasów PRLu, gdyż wprowadziła go ustawa z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych. Pełnił on rolę ewidencyjną i był potwierdzeniem miejsca, w którym przebywa obywatel. Do tej pory obowiązek meldunkowy nie został zniesiony, a jego przepisy regulowane są przez ustawę o ewidencji ludności z dnia 24 września 2010 roku. Obowiązek meldunku dotyczy zarówno obywateli polskich, jak i cudzoziemców planujących pobyt w Polsce dłuższy niż 90 dni.
Zgodnie z przepisami ustawy obowiązek meldunkowy obywateli polskich oznacza:
- zameldowanie się na pobyt stały lub czasowy
- wymeldowanie się z pobytu stałego lub czasowego najpóźniej
- zgłoszenie wyjazdu za granicę na czas dłuższy niż 6 miesięcy
- zgłoszenie powrotu z wyjazdu zagranicznego, gdy trwał on dłużej niż 6 miesięcy.
Obowiązek meldunkowy należy zrealizować najpóźniej w ciągu 30 dni od przybycia do miejsca pobytu stałego.
W przypadku cudzoziemców planujących pobyt w Polsce na co najmniej 90 dni przepisy wymagają zameldowania w ciągu 30 dni od przekroczenia granicy.
Warto wiedzieć, że nie można być zameldowanym w dwóch miejscach na pobyt stały, gdyż meldując się pod nowym adresem automatycznie zostajemy wymeldowani z poprzedniego miejsca pobytu stałego. Podobnie w sytuacji meldunku na pobyt czasowy – meldując się w nowym miejscu pobytu czasowego zostajemy z automatu wymeldowani z poprzedniego. Można jednak być jednocześnie zameldowanym na pobyt stały i czasowy.
Jak wypełnić obowiązek meldunkowy?
Jeśli chcesz wypełnić obowiązek meldunkowy, to możesz zrobić to przez internet korzystając z profilu zaufanego, certyfikatu kwalifikowanego lub e-dowodu albo zgłaszając się we właściwym urzędzie osobiście. Przy zgłoszeniu zameldowania na pobyt stały lub czasowy dłuższy niż 3 miesiące konieczne jest przedstawienie tytułu prawnego do lokalu: akt własności, umowa najmu, decyzji administracyjnej czy orzeczenie sądu.
Zameldowania na pobyt stały lub czasowy w wynajmowanym lokalu
Podstawą do wypełniania obowiązku meldunkowego jest wskazanie praw do lokalu, w którym chcemy się zameldować. W sytuacji, gdy chcemy zameldować się w wynajmowanym lokalu, podstawą będzie umowa najmu oraz oświadczenie właściciela wyrażającego zgodę na meldunek w lokalu będącym jego własnością.
Obowiązek meldunkowy a prawo własności
Zameldowanie, czy to na pobyt stały czy na pobyt czasowy, ma jedynie charakter ewidencyjny i nie wiążą się z nim żadne dodatkowe prawa do lokalu. Nie ma zatem obaw o to, że najemca, który zamelduje się w wynajmowanym mieszkaniu wejdzie w prawa przysługujące jej właścicielowi. Nie daje mu też żadnych przywilejów czyli nie chroni go przed rozwiązaniem umowy najmu czy eksmisją. Co więcej, jeśli najemca po zakończeniu okresu najmu nie wymelduje się z danego adresu, to właściciel może złożyć wniosek o wymeldowanie z urzędu. Może to jednak zrobić dopiero po 3 miesiącach od jego wyprowadzki.
Mimo tego wiele osób, które decydują się na zakup mieszkania na rynku wtórnym woli dmuchać na zimne i prosi dotychczasowego właściciela o dostarczenie zaświadczenia o braku osób zameldowanych. Zaświadczenie takie można uzyskać w urzędzie miasta lub gminy właściwym dla miejsca położenia nieruchomości.
Obowiązek meldunkowy – co się stanie, gdy go nie wypełnimy?
Mimo że obowiązek meldunkowy nadal istnieje, to od 1 stycznia 2013 roku z kodeksu wykroczeń został wykreślony art. 147 zawierający sankcje za brak realizacji obowiązku meldunkowego. W związku z tym nie ma żadnych kar za brak zameldowania, a zatem można uznać, że obowiązek meldunkowy to martwy przepis, za którego niewypełnienie nie grożą żadne kary.
Warto jednak pamiętać, że na podstawie list meldunkowych tworzone są listy osób uprawnionych do głosowania w wyborach powszechnych. Jeśli jesteś zameldowany w innej miejscowości niż na co dzień mieszkasz i chcesz wziąć udział w wyborach, to w odpowiednich terminach musisz zgłosić się do miejsca zameldowania na pobyt stały w celu uzyskania zaświadczenia uprawniającego Cię do dopisania Cię do listy w innej komisji wyborczej. Jeśli tego nie zrobisz, to musisz w dniu wyborów jechać do miejsca, w którym jesteś zameldowany lub zrezygnować z prawa do głosowania gdyż oddanie głosu w innej komisji wyborczej będzie niemożliwe.
Pomocne materiały:
