Demografowie alarmują, że polskie społeczeństwo starzeje się i z roku na rok przybywa osób starszych. Wraz z wiekiem zmieniają się również potrzeby mieszkaniowe i gdy dzieci wyfruną z gniazda okazuje się, że kilkupokojowe mieszkanie staje się zbyt duże dla seniorów, a wyjście po schodach na wyższe piętro staje się wyzwaniem. Nie powinno zatem dziwić, że osoby starsze coraz chętniej zmieniają miejsce zamieszkania i szukają mieszkań, które będą lepiej dopasowane do ich potrzeb. Zobaczmy, jakim wymaganiom powinny one sprostać.
Mieszkania dla seniorów – najważniejsze cechy
Jednym z głównych powodów zmian miejsca zamieszkania przez osoby starsze jest zbyt duży metraż zajmowanego mieszkania. Gdy w kilkupokojowym mieszkaniu zostają 2 osoby, nagle okazuje się, że koszty jego utrzymania przy niezbyt wysokiej emeryturze są zbyt duże, a problemem jest również utrzymanie w nim porządku. W obliczu takich problemów pojawia się potrzeba zamiany mieszkania na mniejsze, które będzie łatwiejsze do utrzymania. Osoby starsze zwykle wybierają mieszkania dwupokojowe, które są na tyle małe, że bez trudu można sobie poradzić z ich utrzymaniem, a jednocześnie na tyle duże, że można w nich mieszkać komfortowo. Seniorzy, w odróżnieniu od młodych singli, rzadko wybierają kawalerki, przede wszystkim ze względu na bardzo małą kuchnię. Osoby starsze stołują się raczej w domu, więc zbyt mała kuchnia byłaby dla nich niewygodna.
Bardzo ważnym kryterium branym pod uwagę przy wyborze mieszkania dla seniorów jest jego dostępność dla osób mających problemy z poruszaniem się. Na nowych osiedlach, których bloki wyposażone są w windy nie ma znaczenia, na jakim piętrze położone jest mieszkanie. Jednakże w niskich blokach z wielkiej płyty, które rzadko kiedy wyposażone są w windę, mieszkanie na drugim, trzecim czy czwartym piętrze staje się codzienną udręką znacznie utrudniającą seniorowi wychodzenie z domu. W związku z tym mieszkanie dla seniora powinno być położne na parterze lub w bloku z windą.
Przy wyborze mieszkania dla seniora warto również wziąć pod uwagę okoliczną infrastrukturę. Osoby starsze znacznie chętniej robią zakupy w małych osiedlowych sklepikach niż w dużych supermarketach. Jest to dla nich łatwiejsze, bo mogą tam dojść samodzielnie, a dodatkowo mogą kupić niewielką ilość produktów, które bez problemu zaniosą do domu. Takie udogodnienia można bez trudu znaleźć na starych osiedlach, natomiast bardzo często kuleją one na terenach gdzie króluje nowe budownictwo i konieczna infrastruktura jeszcze nie została stworzona.
Ważne czynniki wpływające na wybór mieszkania
Większość z nas, jeśli nie przeprowadza się do innego miasta, szukając mieszkania dla siebie, szuka go w okolicy, która jest mu już znana. W przypadku osób starszych jest podobnie, a więź z miejscem jest jeszcze silniejsza. Działa tutaj bowiem stara zasada, że starych drzew się nie przesadza i osoby starsze, nawet jeśli decydują się na zmianę mieszkania, to jednak wolą pozostać w znanej im okolicy. Mają tutaj swoje miejsca, sklepy, znajomych i dzięki temu adaptacja do zmiany, jaką jest zmiana mieszkania, przebiega znacznie łatwiej.
Bardzo często zdarza się również tak, że seniorzy zostawiają duże mieszkanie swoim dzieciom, a sami wybierają mieszkanie znacznie mniejsze, ale w sąsiedztwie. Dzięki temu nie tylko nie zmieniają otoczenia i lokalizacji, ale również mogą służyć pomocą w opiece nad wnukami. Sami również w przyszłości mogą wymagać wsparcia w codziennym funkcjonowaniu, więc bliskość dorosłych dzieci będzie znacznym ułatwieniem.
Inne udogodnienia istotne dla osób starszych
Przeglądając oferty mieszkań pod kątem ich dopasowania do potrzeb osób starszych warto spojrzeć nie tylko na samo mieszkanie i okoliczną infrastrukturę, ale również na otoczenie. Duży ruch samochodowy, wszechobecny beton czy brak terenów spacerowych dyskwalifikują dane osiedle do zamieszkania przez seniorów. Osoby starsze potrzebują bowiem ciszy i spokoju, a położone w sąsiedztwie bloków tereny zielone są dla nich szansą na aktywność fizyczną. Spacer alejkami wśród zieleni i ławeczki, na których mogą przysiąść to rozwiązanie idealne, pozwalające na dłużej zachować im siły witalne.
Nie każdy senior pozostaje w dobrej kondycji przez długie lata i w pewnym wieku musi częściej odwiedzać lekarza. Przy wyborze mieszkania istotny będzie zatem bliskość przychodni, która zapewni łatwy dostęp do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. Dość łatwo o to na osiedlach z wielkiej płyty, gdyż niemal na każdym z nich znajduje się ośrodek zdrowia. Nieco trudniej jest na osiedlach młodszych, ale i tam powoli powstaje infrastruktura zdrowotna, konieczna przy rosnącej liczbie okolicznych mieszkańców.
Osiedla dla osób starszych – czy to dobre rozwiązanie?
W krajach Europy Zachodniej i USA istnieją całe osiedla budowane z myślą o seniorach. Nie są to domy spokojnej starości, które można spotkać w Polsce, ale osiedla z oddzielnymi domkami lub mieszkaniami, specjalnie przystosowanymi do potrzeb osób starszych. Osiedla te mają zwykle dużo zieleni, udogodnienia dla osób mających problemy z poruszaniem się oraz zapewniają opiekę medyczną dla mieszkańców. W Polsce trend ten jeszcze nie zagościł na szerszą skalę i na razie nie widać ofert podobnego rodzaju. Wydaje się, że dużo trudniej będzie przekonać polskich seniorów do takich zmian, biorąc pod uwagę wszystko, co zostało napisane powyżej, zwłaszcza w kontekście zmiany okolicy. Ponadto Polacy jednak żyją bliżej z rodzinami i nawet młodzi ludzie są bardzo przywiązani do miejsca i rzadko kto decyduje się w dorosłym życiu na poważne zmiany miejsca zamieszkania. Gdy pojawia się rodzina i dzieci, to każdy szuka spokojnej przystani, w której będzie mógł zamieszkać przez kolejne kilkadziesiąt lat, rozważając zmianę dopiero wtedy, gdy dzieci wyfruną z gniazda. Jeśli wtedy poczują potrzebę zmian i będą chcieli zmienić lokum na mniejsze, to będą zwracać uwagę na wiele różnych warunków, które musi spełnić mieszkanie dla seniora, ale raczej nie będą szukać osiedla specjalnie przeznaczonego dla seniorów. Być może musi upłynąć jeszcze sporo czasu, by Polacy zaczęli odczuwać potrzebę takich osiedli, a być może nasza natura jest taka, że nigdy nie dojrzejemy do takiej zmiany.
Pomocne materiały:
