Mieszkanie dla młodych to rządowy program wsparcia obowiązujący w latach 2014-2018. Rząd w swoich obietnicach nadal mówi o kolejnych programach wspierających młodych. Zobaczmy, jakie są planowane programy pomocowe podobne do programu mieszkanie dla młodych przewidziane w 2021 i kolejnych latach.
Polski Ład i wsparcie mieszkaniowe dla młodych
Nowy Ład czyli program zapowiadający liczne zmiany, wśród których znajdują się również plany związane ze wsparciem przy zakupie mieszkań przez młodych. Rząd zapowiada, że będzie wspierał osoby, które chcą kupić swoje pierwsze mieszkanie, ale nie mają uskładanego wkładu własnego. Przypomnijmy, że wymóg wkładu własnego w wysokości co najmniej 10% wartości nieruchomości to często duża bariera dla osób planujących zakup mieszkania i znacznie opóźniająca realizację tego planu.
Zgodnie z wstępnymi założeniami, Bank Gospodarstwa Krajowego miałby dawać gwarancję bankowi udzielającemu kredyt i umożliwiać młodym zaciągnięcie kredytu hipotecznego bez wkładu własnego. W zapowiedziach wysokość gwarancji wynosi maksymalnie 100 tys. złotych, a rządzący podkreślają, że to rozsądne wsparcie, gdyż nie polega na daniu gotówki do ręki. Wstępne obliczenia mówią, że z programu tego mogłoby skorzystać ok. 80 tys. rodzin.
Obok wsparcia w zakresie udzielenia gwarancji w przypadku kredytu bez wkładu własnego Polski Ład przewiduje również możliwość umorzenia części kredytu, gdy kupujący będzie korzystał z budownictwa społecznego lub będzie to rodzina wielodzietna. Wysokość umorzenia będzie zależna od liczby dzieci w rodzinie i zgodnie z projektem wyniesie 20 tys. za drugie dziecko w rodzinie, 60 tys. za trzecie i po 20 tys. za kolejne. Maksymalna wysokość dofinansowania może wynieść do 160 tys. złotych.
Niestety jest tutaj pewien kruczek widoczny w założeniach projektowych, który mówi, że w ramach programu można będzie skorzystać z gwarancji kredytowej lub umorzenia kredytu. Słówko lub sugeruje tutaj, że skorzystanie z pierwszej opcji będzie uniemożliwiało skorzystanie z umorzenia kredytu, gdy w rodzinie zaczną się pojawiać kolejne dzieci. Należy jednak pamiętać, że to dopiero wstępne założenia, a zatem czas pokaże, jak sprawa będzie wyglądała w przepisach wprowadzających te zmiany w życie.
Bon mieszkaniowy
Alternatywnym sposobem na wsparcie dla młodych jest bon mieszkaniowy, o którym już z początkiem 2021 roku mówił Jarosław Gowin. To właśnie ten program miał zastąpić program Mieszkanie dla młodych i służyć wsparciem przy zakupie pierwszego mieszkania.
Podobnie jak w przypadku Nowego Ładu, bon mieszkaniowy znamy na razie tylko ze wstępnych założeń. Zgodnie z nimi przewidziane są dwie formy wsparcia: bon społeczny i bon rodzinny.
Bon społeczny ma obejmować:
- jednoosobowe gospodarstwa domowe – 5 tys. zł,
- małżeństwo bez dzieci – 10 tys. zł,
- małżeństwo z jednym dzieckiem – 25 tys. zł,
- małżeństwo z dwojgiem dzieci – 40 tys. zł.
Bon społeczny będzie miał ograniczenie dochodowe, ale jego wysokość nie jest jeszcze znana.
Dla większych rodzin oraz rodzin, w których są niepełnosprawne dzieci przewidziano bon rodzinny i nie będzie tutaj dodatkowego kwalifikującego do programu kryterium dochodowego. Zgodnie ze wstępnymi założeniami bon rodzinny ma wynieść:
- 55 tys. zł (dla rodzin posiadających mieszkanie/dom – wersja 1) lub 100 tys. zł (dla rodzin nieposiadających mieszkania/domu lub posiadających do 65 m2 – wersja 2), gdy małżeństwo ma troje dzieci,
- 70 tys. zł (wersja 1) lub 115 tys. zł (wersja 2), gdy małżeństwo ma czworo dzieci,
- 85 tys. zł (wersja 1) lub 130 tys. zł (wersja 2), gdy małżeństwo ma pięcioro dzieci,
- 100 tys. zł (wersja 1) lub 145 tys. zł (wersja 2), gdy małżeństwo ma sześcioro dzieci.
W założeniach projektu pojawia się informacja, że z bonu będzie można skorzystać przez cały kolejny rok kalendarzowy następujący po roku, w którym bon został przyznany. Będzie go można również przedłużyć na kolejny rok, ale będzie się to wiązało z dodatkową opłatą.
Wsparcie przy zakupie mieszkań dla młodych – inne propozycje
Oprócz opisanych wyżej dwóch projektów zmian w prawie, które mają służyć młodym i rodzinom przy zakupie własnego mieszkania, są jeszcze inne propozycje, o których mówi się nieco mniej. Należy do nich SIM czyli Społeczne Inicjatywy Mieszkaniowe. To program zakładający dofinansowanie budowy mieszkań na wynajem, który zakłada, że dzięki temu mieszkania będą tańsze o ok. 30%. Dokładnych założeń jeszcze nie ma, ale mówi się o tym, że to rozwiązanie bardzo podobne do TBSów czyli Towarzystw Budownictwa Społecznego, które już wcześniej w Polsce działały.
Jak widać aktualny rząd ma kilka propozycji wsparcia młodych w zakupie mieszkań, ale dopóki te programy nie zostaną wprowadzone w życie, to wszystkie opisywane wyżej założenia mogą się jeszcze wielokrotnie zmienić. Czas pokaże, który z przytoczonych programów faktycznie wszedł w życie i można o nim mówić, że faktycznie zastąpił program Mieszkanie dla Młodych, z którego skorzystało ok. 110 tys. osób.
Pomocne materiały:
