W różnych sytuacjach życiowych możesz zostać poproszony o okazanie tytułu prawnego do nieruchomości. Wiele osób sądzi, że pod tym pojęciem kryje się jedynie prawo własności, a prawda jest taka, że termin tytuł prawny jest zdecydowanie szerszy. Sprawdź, czym jest tytuł prawny do nieruchomości i jakie niesie za sobą skutki prawne.
Rodzaje tytułów prawnych do nieruchomości
W Polsce najczęściej występujące tytuły prawne do nieruchomości obejmują prawo własności, prawo użytkowania wieczystego, dzierżawę i najem. Każde z tych praw ma nieco inne skutki prawne dla jego posiadacza.
Prawo własności
Prawo własności to najszerszy tytuł prawny do nieruchomości, a prawa i obowiązki właściciela są regulowane przepisami kodeksu cywilnego. W oparciu o te przepisy właściciel nieruchomości może swobodnie dysponować swoją nieruchomością w granicach określonych przez przepisy prawa, zasady współżycia społecznego i społeczno-gospodarcze przeznaczenie własności.
Ten tytuł prawny pozwala zatem na czerpanie korzyści z najmu lub dzierżawy, sprzedaż nieruchomości czy dowolne rozporządzanie nią w inny sposób. Możliwa jest również sprzedaż tego tytułu prawnego, przy czym dla swojej ważności wymaga ona formy aktu notarialnego, a fakt zmiany właściciela jest wpisywany do księgi wieczystej prowadzonej dla nieruchomości.
Prawo własności podlega dziedziczeniu, a własność nieruchomości może być również przekazywana w formie darowizny czy umowy dożywocia. Dokumentem potwierdzającym prawo własności jest akt notarialny (umowa sprzedaży lub umowa darowizny) lub aktualny wypis z księgi wieczystej.
Prawo użytkowania wieczystego
To prawo pośrednie pomiędzy własnością a prawami rzeczowymi ograniczonymi. Nieruchomości będące przedmiotem tego prawa są własnością Skarbu Państwa, gmin lub ich związków. Użytkowanie wieczyste pozwala wykorzystywać grunty w sposób określony przez ustawy, zasady współżycia społecznego oraz umowę o oddanie gruntu. Prawo użytkowania wieczystego może być ustanowione na minimum 40, a maksimum 99 lat, a przez cały okres jego obowiązywania osoba mająca ten tytuł prawny jest zobowiązana uiszczać opłatę roczną, ustaloną w oparciu o wycenę wykonaną przez rzeczoznawcę majątkowego.
Dokumentem potwierdzającym ten tytuł prawny jest umowa o użytkowanie wieczyste zawarta obowiązkowo w formie aktu notarialnego.
Dzierżawa
Umowa dzierżawy jest dwustronnie zobowiązująca, która powstaje w wyniku umowy cywilnoprawnej pomiędzy właścicielem nieruchomości a dzierżawcą. Umowa dzierżawy zezwala dzierżawcy na używanie przedmiotu dzierżawy i pobierania pożytków, a w zamian za to płaci wydzierżawiającemu umówiony czynsz. Umowy dzierżawy można zawierać zarówno na czas oznaczony jak i nieoznaczony, przy czym umowy zawarte na czas dłuższy niż 30 lat uznaje się za zawarte na czas nieoznaczony.
Dokumentem potwierdzającym ten tytuł prawny do nieruchomości jest umowa dzierżawy.
Najem
Ostatnim popularnym tytułem prawnym do nieruchomości jest najem. Umowa najmu ma charakter dwustronnie zobowiązujący – właściciel nieruchomości oddaje najemcy lokal do używania, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz. Umowa najmu może zostać zawarta na czas oznaczony lub nieoznaczony, przy czym umowa najmu zawarta na czas dłuższy niż jeden rok powinna zostać zawarta w formie pisemnej. Choć przepisy dopuszczają zawarcie umowy najmu na czas krótszy niż rok w formie ustnej, to dla jasności wzajemnych zobowiązań lepiej jest zawsze zawrzeć umowę najmu na piśmie.
Dokumentem potwierdzającym ten tytuł prawny do nieruchomości jest umowa najmu.
Pomocne materiały:
