Rynek nieruchomości w Polsce jest rynkiem wciąż rozwijającym się, a popyt na mieszkania nadal nie jest w pełni zaspokojony. Ceny mieszkań rosną, a pandemia koronawirusa, choć nieco wyhamowała ten wzrost, wcale nie spowodowała odwrócenia trendu. Zobaczmy zatem, kto kupuje nieruchomości w Polsce i jakie są powody podejmowania takiej decyzji.
Kto kupuje mieszkania w Polsce? – podział wg wieku
Zgodnie z raportem Barometr Metrohouse i Gold Finance za IV kwartał 2020 r. najliczniejszą grupę, bo aż 42% kupujących, stanowią osoby w wieku 30-40 lat. Średni metraż mieszkania, które kupują ma 54m2, a jego średnia cena wynosi 320 000zł. Drugą liczną grupę kupujących mieszkania w Polsce są osoby w wieku 40-50 lat. W ich przypadku są to raczej zakupy inwestycyjne, średni metraż kupowanego mieszkania wynosi 50m2, a średnia cena 387 000zł. Na kolejnych miejscach plasują się osoby z grup wiekowych 50-60 (14%) oraz 20-30 (11%), kupujących mieszkania w średniej cenie 340 – 342 tys. zł. Co ciekawe, mimo że średnia cena tych mieszkań jest bardzo zbliżona, to w grupie młodszej średni metraż mieszkania wynosi 49m2, a w grupie starszej 54m2. Może to sugerować, że osoby z grupy starszej kupują mieszkania w niższej cenie za metr, czyli raczej w tańszych dzielnicach dużych miast, oddalonych od centrum. Młodsi zaś wolą mniejsze mieszkanie, ale bliżej centrum, więc decydują się kupić mieszkanie mniejsze, ale w lepszej lokalizacji.
Najmniej liczną grupę kupujących mieszkania stanowią osoby z grypy wiekowej 60+, do których należy tylko 7% transakcji na rynku mieszkań.
Kto kupuje mieszkania w Polsce – podział wg zawodów?
Dla uzyskania pełnego obrazu rynku nieruchomości w Polsce powinniśmy się przyjrzeć nie tylko wiekowi kupujących, ale również profesji, którą wykonują. Zgodnie z danymi z Barometru Metrohouse i Gold Finance za IV kwartał 2020 r. zdecydowanie największą grupę kupujących, bo aż 58%, stanowią osoby zatrudnione na etacie. Nie powinno to budzić zdziwienia, gdyż polityka kredytowa banków faworyzuje pracowników etatowych i zdecydowanie najłatwiej jest uzyskać kredyt pracując na etacie.
Kolejnymi grupami zawodowymi, które znajdziemy wśród nabywców mieszkań, są przedsiębiorcy (23%) oraz managerowie (12%). Ich łączny udział w rynku stanowi ponad 35%, więc ich obecność ma spory wpływ na sytuację na rynku. Można przypuszczać, że część tej grupy to osoby, które kupują nieruchomości w celach inwestycyjnych, choć z pewnością znajdą się i tacy, którzy kupują większe mieszkania dla siebie, podnosząc swój komfort życia.
Niemal na szarym końcu listy są emeryci. Jest to grupa która stanowi 5% kupujących.
Dlaczego ludzie kupują mieszkania?
Barometr Metrohouse i Gold Finance za IV kwartał 2020 r. pokazuje również powody zakupów lokali mieszkalnych. W kwartale tym na pierwszym miejscu znajdują się zakupy inwestycyjne, które stanowią aż 35% wszystkich transakcji na rynku nieruchomości mieszkaniowych. Sytuacja ta jest pokłosiem m.in. niskich stóp procentowych i znacznie przewyższającej je inflacji, a osoby posiadające oszczędności szukają sposobów na ich korzystne ulokowanie. Stąd zainteresowanie zakupem nieruchomości nie maleje, a inwestorzy nadal dysponują dużą ilością kapitału, który decydują się zainwestować.
Na drugim miejscu wśród powodów zakupu mieszkania znajduje się zakup pierwszej nieruchomości, który dotyczy 32% transakcji przeprowadzanych na rynku nieruchomości. Jest to powód najbardziej popularny w grupie wiekowej 20-30 i 30-40, kiedy to ludzie zakładają rodziny i chętniej zamieniają wynajmowane mieszkania na własne cztery kąty. Jest to również dla nich zwykle czas stabilizacji zawodowej, co oznacza, że nie mają zdolność kredytową i bez przeszkód mogą kupić swoje pierwsze mieszkanie na kredyt. Wysokość stóp procentowych w Polsce jest na tyle niska, że wielu osobom nie opłaca się wynajmować mieszkania i kupują mieszkanie mając porównywalną ratę kredytową.
Wśród nabywców nowych mieszkań 16% stanowią osoby, które kupują mieszkanie, gdyż potrzebują większej przestrzeni życiowej. Sytuacja taka dotyczy głównie grupy wiekowej 30-40 lat, która jest na etapie powiększania się rodziny i ich pierwsze mieszkanie staje się dla nich za ciasne. Poszukują oni mieszkań kilkupokojowych, najczęściej w dzielnicach z dobrze rozwiniętą infrastrukturą, w pobliżu terenów zielonych. Częstym powodem jest również podniesienie stopy życiowej i zmiana mieszkania nie wynika z posiadania dzieci, ale jest po prostu sposobem na to, by podnieść komfort życia.
Na szarym końcu powodów zakupu mieszkań znajdują się przeprowadzka do innego miasta i zmiana lokum na mniejsze. Oba te powody stanowią po 5% ogólnej puli mieszkań znajdujących się w obrocie i dotyczą głównie osób ze starszych grup wiekowych. Czasem powody te są ze sobą połączone, bo można bardzo często spotkać nabywców w starszym wieku, którzy sprzedają swoje duże mieszkania i domy, by znaleźć dla siebie mniejsze lokum w innym mieście, bliżej dzieci, które założyły tam rodziny.
Zakup mieszkania w Polsce przez obcokrajowców
Polska jest krajem, który przyciąga bardzo wielu obcokrajowców, a na stałe mieszka ich tutaj ok. 2 mln. Najliczniejsza grupa, bo ponad połowa z nich to Ukraińcy i Białorusini, którzy nie tylko wynajmują mieszkania, ale również kupują je na własność. Jak pokazuje raport MSWiA za rok 2018 (najnowszy dostępny), Ukraińcy kupili w Polsce mieszkania o łącznej powierzchni ponad 124 tys. m2, co stanowi 20% lokali kupionych przez cudzoziemców. Kolejna grupa obcokrajowców kupujących lokale w Polsce to Niemcy (12%), Francuzi (6%), Holendrzy (6%) i Brytyjczycy (5%). Łączna liczba mieszkań kupionych przez cudzoziemców w Polsce w 2018 roku wyniosła 7043, a łączny ich metraż przekroczył 600 tys. m2. Oznacza to, że przeciętna powierzchnia kupowanego przez cudzoziemców lokalu wynosiła ponad 85m2.
Z przytoczonych danych wynika, że obcokrajowcy wybierają mieszkania duże, zdecydowanie większe niż przeciętny metraż mieszkań kupowanych przez Polaków. Nie mamy niestety danych dotyczących podziału wielkości lokali i ich wartości w zależności od narodowości kupujących. Z obserwacji rynku wynika jednak, że osoby pochodzące z Ukrainy decydują się na zakup dla siebie, gdy mają już na tyle stabilną sytuację zawodową, że ściągają do siebie resztę rodziny. Natomiast obcokrajowcy zza zachodniej granicy traktują Polskę jako dobre miejsce do zainwestowania kapitału, który nie tylko będzie przynosił bieżące przychody z najmu, ale również pozwoli zarobić dzięki stałemu wzrostowi cen mieszkań. Dodatkowym atutem takich inwestycji w ich mniemaniu jest również brak podatku katastralnego, co znacznie zwiększa zainteresowanie inwestycjami przez mieszkańców państw, gdzie podatek ten obowiązuje. Dane z raportu MSWiA jednoznacznie to potwierdzają, gdyż we wszystkich z wymienionych wyżej państw zza zachodniej granicy podatek katastralny obowiązuje, choć przyjmuje on bardzo różne formy.
Pomocne materiały:
