Księga wieczysta to podstawowy dokument zawierający najważniejsze informacje o nieruchomości. To tam znajdziesz dane nieruchomości, jej właścicieli oraz wszelkie ograniczenia w rozporządzaniu nieruchomością i obciążenia hipoteczne. Księgi wieczyste są jawne, ale do ich przeglądania niezbędny jest numer. Zobaczmy, czym jest numer księgi wieczystej i jak można go uzyskać.
Numer księgi wieczystej – co to jest?
Numer księgi wieczystej to unikalny identyfikator księgi wieczystej, dzięki któremu można uzyskać informacje o nieruchomości. Aktualnie numer księgi wieczystej składa się z trzech członów, a unifikacja numeracji była niezbędna z powodu migracji papierowych ksiąg wieczystych do systemu informatycznego, która została rozpoczęta w 2003 roku. Przykładowy numer księgi wieczystej wygląda tak: WA1M/00038926/1
Pierwszy człon numeru księgi wieczystej, to oznaczenie identyfikujące sąd rejonowy, przez który założona jest księga. Dla przykładu numer księgi wieczystej prowadzonej przez wydział ksiąg wieczystych sądu w Białymstoku będzie miał początek BI1B, a księgi wieczystej prowadzonej przez wydział ksiąg wieczystych dla dzielnic Bemowo, Bielany, Ochota i Żoliborz będzie miał początek WA1M.
Drugi człon numeru księgi wieczystej to numer repetytorium księgi wieczystej, który składa się z 8 cyfr.
Trzecim członem numeru księgi wieczystej jest cyfra kontrolna, która jest automatycznie nadawana przez system.
Numer księgi wieczystej od właściciela
Jeśli chcesz kupić nieruchomość i jesteś już po rozmowach z jej właścicielem, to numer księgi wieczystej powinieneś uzyskać bezpośrednio od niego. Jeśli właściciel ma uczciwe zamiary i faktycznie zależy mu na sprzedaży, bez problemu powinien podać Ci numer księgi wieczystej. W jego interesie jest bowiem, byś mógł przejrzeć dane nieruchomości znajdujące się w księdze wieczystej, bo tylko mając pewność co do stanu prawnego nieruchomości możesz podjąć decyzję o zakupie.
Jeśli właściciel nie będzie chciał podać Ci numeru księgi wieczystej, to powinna Ci się zapalić czerwona lampka sugerująca, że ma on coś do ukrycia. Być może wcale nie jest właścicielem sprzedawanej nieruchomości i chce jedynie wyłudzić zadatek, z którym zniknie. W przypadku oferty mieszkania czy domu taka sytuacja należy do rzadkości, bo osoba prezentująca nieruchomość ma klucze do niej, więc z pewnością ma jakieś powiązania z właścicielem. Jednakże trzeba się mieć na baczności w przypadku sprzedaży nieruchomości gruntowych, które są dostępne dla każdego z ulicy. W takiej sytuacji nie należy płacić żadnego zadatku bez okazania dokumentów potwierdzających własność i bez numeru księgi wieczystej, który potwierdzi, że rozmawiasz z osobą uprawnioną do sprzedaży.
Jak znaleźć numer księgi wieczystej, gdy nie znasz właściciela?
Oprócz opisanej wyżej sytuacji, gdy właściciel nieruchomości jest Ci znany i uzyskanie numeru księgi wieczystej nie jest trudne, jest wiele innych przypadków, w którym sprawa nie jest taka prosta. Co prawda wspomnieliśmy już, że księgi wieczyste są jawne, czyli każdy może je przeglądać, ale musi znać numer księgi wieczystej, do którego dostęp wcale nie jest łatwy. Przez pewien czas numery ksiąg wieczystych były widoczne na Geoportalu, na którym można znaleźć m.in. numer działki i jej granice, ale w tej chwili dane te są niewidoczne, ze względu na karę nałożoną przez UODO.
Geoportal jest jednak pomocny w uzyskaniu takich informacji jak numer działki, co może być podstawą do wyszukania numeru księgi wieczystej w komercyjnych wyszukiwarkach numerów. Po uiszczeniu opłaty kilkudziesięciu złotych umożliwiają one ustalenie numeru księgi wieczystej po adresie nieruchomości lub numerze działki.
Możesz również ustalić numer księgi wieczystej drogą urzędową, za pośrednictwem wydziału ksiąg wieczystych starostwa powiatowego. W wydziale takim musisz złożyć wniosek o wypis i wyrys z rejestru gruntów i uiścić stosowną opłatę. Jeśli chcesz, by na dokumentach tych pojawił się również numer księgi wieczystej, to musisz wykazać się interesem prawnym. Podobne wymagania trzeba spełnić składając wniosek do wydziału ksiąg wieczystych sądu rejonowego. Nie zawsze chęć zakupu danej nieruchomości jest uznawana przez urzędników za interes prawny odpowiedniej wagi, więc sposób ten nie zawsze przynosi zamierzone efekty.
Wydaje się zatem, że jeśli nie masz kontaktu z właścicielem, a interesuje Cię jakaś nieruchomość, to znacznie łatwiej będzie uzyskać numer księgi wieczystej poprzez komercyjną wyszukiwarkę numerów ksiąg wieczystych niż drogą urzędową. Pozytywne rozpatrzenie wniosku zależy w dużej mierze od dobrej woli urzędnika i nie ma gwarancji, że tak będzie w Twoim przypadku.
Pomocne materiały: