W marcu tego roku w Parlamencie Europejskim został przyjęty projekt przepisów, który ma znacząco zmniejszyć emisje gazów cieplarnianych i zużycie energii przez sektor budownictwa. Zgodnie z projektem od 2028 roku wszystkie nowe budynki powinny być zeroemisyjne. Sprawdźmy, co to oznacza i co projekt mówi o budynkach istniejących.
Budynek zeroemisyjny – co to jest?
Budynek zeroemisyjny znany również jako dom zeroenergetyczny to budynek, który nie zużywa tzw. energii pierwotnej. Nie korzysta zatem z konwencjonalnych źródeł ciepła i energii, a do ogrzewania i oświetlenia wykorzystuje energię ze źródeł odnawialnych tzw. OZE. Dom zeroenergetyczny jest zatem wyposażony w takie urządzenia jak pompa ciepła, panele słoneczne umożliwiające produkcję energii elektrycznej czyli tzw. fotowoltaikę lub wykorzystywane do ogrzewania ciepłej wody użytkowej. W budynkach tych wykorzystuje się również energię wiatru napędzając nią turbiny wiatrowe, jak również biomasę, którą wykorzystuje się jako źródło energii do ogrzewania.
Jak widać, dom zeroenergetyczny jest całkowicie niezależny od zewnętrznych źródeł energii, a co za tym idzie jego właściciele nie muszą opłacać rachunków za gaz czy energię elektryczną. Warto wiedzieć, że dom zeroenergetyczny to nie dom pasywny. Co prawda w domu pasywnym również wykorzystuje się technologie pozwalające na obniżenie zużycia energii, ale nie jest on samowystarczalny energetycznie. Za dom pasywny uznaje się dom, którego roczne zużycie energii pierwotnej jest na poziomie mniejszym niż 15 kWh/m2.
Dyrektywa w sprawie charakterystyki energetycznej budynków – najważniejsze zmiany
W przyjętych przepisach Parlament Europejski wprowadza wymóg zeroemisyjności dla wszystkich nowych budynków od 2028 roku. Dyrektywa wymaga również od 2028 roku montażu instalacji fotowoltaicznych na wszystkich nowych budynkach, jeśli jest to wykonalne pod względem technicznym i ekonomicznym.
Dla budynków mieszkalnych poddawanych remontowi wymóg zeroemisyjności został określony na 2032 rok. Wcześniej, bo do 2026 roku, zeroemisyjne mają stać się budynki eksploatowane przez władze publiczne oraz do nich należące.
Przepisy przewidują również wymagania dotyczące klasy energetycznej budynków, która określana jest w skali A do G. Do 2030 roku budynki mieszkalne będą musiały mieć klasę energetyczną E, a do 2033 roku – D. Dla budynków użyteczności publicznej oraz budynki niemieszkalne będą musiały mieć klasę E do 2027 roku i klasę D do 2030 roku.
Poprawa charakterystyki energetycznej budynków poprzez izolację czy ulepszenie systemu grzewczego miałaby następować przy sprzedaży budynku lub jego gruntownym remoncie. W przypadku budynków przeznaczonych na wynajem, poprawa charakterystyki energetycznej byłaby wymagana przy podpisaniu nowej umowy wynajmu.
Nowa dyrektywa w sprawie charakterystyki energetycznej budynków – wyjątki
W nowej dyrektywie uwzględniono pewne sytuacje, w których wymóg zeroemisyjności jest zniesiony. Nie będą jej podlegać zabytki, ale poszczególne państwa członkowskie mogą również określić inne budynki, które będą podlegać wyłączeniu. W dyrektywie wymieniane są m.in. budynki chronione ze względu na ich cechy architektoniczne lub charakter historyczny. Wyłączeniu mogą podlegać również miejsca kultu religijnego, budynki techniczne i budynki użytkowane tymczasowo.
Wśród możliwych wyłączeń znajdują się również budynki stanowiące publiczne mieszkalnictwo socjalne, jeśli poprawa charakterystyki energetycznej doprowadziłaby do podwyżek czynszu, których nie można zrekompensować oszczędnościami energii.
Dyrektywa w sprawie charakterystyki energetycznej budynków a paliwa stałe
W przyjętej dyrektywie Parlament Europejski odniósł się również do kwestii paliw kopalnych. Przewidziano w niej całkowite odejście od używania paliw kopalnych do ogrzewania budynków nowych i tych które będą podlegać renowacjom – najpóźniej do roku 2035 (lub do 2040 roku), a od 2024 roku zakazano dofinansowania zakupu kotłów na paliwo stałe.
Korzyści z wprowadzenia nowych przepisów
Zebrane przez Komisję Europejską dane pokazują, że budynki odpowiadają za 40% ogółu zużycia energii oraz 36% emisji gazów cieplarnianych. Są też głównym winowajcą smogu i konsekwencji zdrowotnych, jakie on za sobą niesie. Wprowadzenie zmian w dyrektywie w sprawie charakterystyki energetycznej budynków zakłada, że do 2050 roku sektor budownictwa stanie się neutralny energetycznie. Przyniosłoby to ogromne korzyści zarówno dla naszego klimatu, jak również poprawiłoby jakość życia i zdrowia wielu ludzi.
Pomocne materiały: